تاثیر کتاب‌های الکترونیک بر رابطه ناشران و کتابخانهها
منبع عکس: فلیکر
متنی که در زیر می‌خوانید ترجمه و خلاصه شده این مصاحبه رادیویی است.
کتاب‌های الکترونیک رابطه بین کتابخانهها و ناشران بزرگ را تیره و تار کرده‌اند. از یک طرف، کتابخانهها می‌گویند از بازار کتاب خارج شده‌اند، چرا که ناشران می‌ترسند با فروش کتاب‌های الکترونیک به کتابخانهها ضرر کنند. از طرف دیگر، برخی کتابخانهها به دنبال راه‌هایی برای دور زدن قیمت‌های بالایی هستند که ناشران برای فروش کتاب‌های الکترونیک به کتابخانهها پیشنهاد می‌کنند.
مشتری‌های کتابخانههای کانزاس آمریکا از این که نمی‌توانستند نسخه الکترونیکی کتاب‌های پرطرفدار را امانت بگیرند سرخورده شده بودند. بنابراین، کتاب‌خانه ایالتی کانزاس صفحه‌ای در فیس‌بوک درست کرد و فهرست کتاب‌هایی را در این صفحه منتشر کرد که یا ناشران آن‌ها را به کتابخانهها نمی‌فروختند یا قیمت فروش‌شان آن‌قدر بالا بود که کتابخانهها توان مالی پرداخت آن را نداشتند.
جو بادلر کتابدار کتاب‌خانه ایالتی کانزاس است که به خاطر تلاش‌هایش برای دسترسی بیشتر به کتاب‌های الکترونیک از طرف لایبرری جورنال کتابدار سال معرفی شد. او می‌گوید، هدف از راه‌اندازی این صفحه در فیس‌بوک این بود که کتاب‌خانه به مشتریان توضیح دهد، چرا کتاب‌خانه کتاب‌های پرفروش را در اختیار ندارد. بادلر می‌گوید، قیمت یک کتاب الکترونیک به طور عادی حدود ۱۰ دلار است، اما همین قیمت همین کتاب برای کتاب‌خانه حدود ۸۵ دلار تمام می‌شود.
اما حتی پس از پرداخت این مبالغ هنگفت، کتابخانهها باز هم مالک کتاب الکترونیک نمی‌شوند. بادلر می‌گوید: «برخی ناشران کتاب را برای یک سال به ما می‌فروشند. در واقع، کتاب را برای یک سال اجاره می‌دهند. برخی دیگر هم می‌گویند می‌توانید کتاب را داشته باشید، اما بیشتر از ۲۶ بار نمی‌توانید آن را امانت دهید. در این حالت یعنی باز هم کتاب را نمی‌خرید، بلکه اجاره می‌کنید.»
البته ناشران موضوع را جور دیگری می‌بینند. کارولین ریدلی، مدیرعامل انتشارات سایمون اند شوستر، می‌گوید، ناشران به خاطر کتاب‌های الکترونیک باید در رابطه خود با کتابخانهها تجدید نظر کنند. از آن جا که کتاب‌های الکترونیک غیرقابل استفاده نمی‌شوند، در نتیجه کتابخانهها هیچ‌وقت دیگر ضرورت خرید نسخه‌های جدید کتابی را حس نخواهند کرد.
کارولین ریدلی می‌گوید، کتاب‌های الکترونیک این فرصت را در اختیار کتابخانهها قرار می‌دهد تا کتاب‌هایشان را با کتابخانههای دیگر سراسر کشور به اشتراک بگذارند. با این کار یک منبع اطلاعاتی بزرگ درست می‌شود که در سراسر کشور به طور رایگان در دسترس همگان است. سوال این است که اگر همه کتاب‌ها به صورت رایگان در دسترس باشند، آیا کسی دیگر کتابی خواهد خرید؟
هم ناشران و هم کتابخانهها به دنبال راهی هستند تا بتوانند به همکاری‌شان ادامه دهند. به عنوان مثال، انتشارات سایمون اند شوستر از آوریل گذشته با سه کتاب‌خانه دولتی در نیویورک یک برنامه آزمایشی شروع کرده است.
ناشر فهرست کامل کتاب‌هایش را در اختیار این کتابخانهها می‌گذارد. هر کتاب به محض انتشار می‌تواند امانت گرفته شود. کتاب الکترونیک برای یک سال در درسترس است و کتاب‌خانه محدودیتی در تعداد دفعاتی که کتاب را امانت می‌دهد ندارد. سودی که این کار برای ناشر دارد این است که مشتری گزینه خرید کتاب را هم دارد.
ریدلی می‌گوید: «فرض کنید یک کتاب خیلی محبوب داریم، مثلا همین پارسال، کتاب استیو جابز. بعضی وقت‌ها صدها نفر برای خواندن این کتاب در صف بودند. این فرصت ایده‌آلی برای ما بود و فکر کردیم ممکن است بعضی‌ها حاضر باشند که کتاب را بخرند. این یک معامله دو سر برد است، چرا که کتاب‌خانه هم از این معامله کسب درآمد می‌کند. این در واقع راهی است تا مردم با خریدن کتاب از طریق کتاب‌خانه‌هایشان از آن‌ها حمایت کنند.»
اما کتابخانهها سعی می‌کنند مسئله را جور دیگری حل کنند. به عنوان مثال، کتابخانههای داگلاس به ناشران مستقل و ناشر-نویسنده‌ها روی آورده‌اند، البته تا جایی که بتوانند هنوز از ناشران بزرگ هم کتاب الکترونیک می‌خرند. اما بیشتر با ناشرهای کوچک سرو کار دارند و بیش از ۴۰ هزار کتاب الکترونیک دارند. خوانندگان هم‌چنین گزینه خرید کتاب را هم دارند. جیمی لورو، رییس کتابخانههای داگلاس، می‌گوید: «مشتری‌ها برای به امانت گرفتن کتاب‌های پرفروش و محبوب به ما مراجعه می‌کنند. به آن‌ها می‌گوییم این کتاب‌ها ۸۴ حدود دلار برای ما هزینه دارند، بنابراین همه‌‌شان را نداریم. اما ازشان سوال می‌کنیم، به چه کتاب‌هایی علاقه دارند و بعد کتاب‌های خوبی را که داریم به شان معرفی می‌کنیم.»
جو بودلر معتقد است، خواننده‌ها ممکن است ناشران بزرگ را پشت‌سر بگذارند. بودلر می‌گوید، خواننده‌ها نهایتا کتاب [الکترونیک] برای خواندن در کتاب‌خانه را پیدا می‌کنند و اگر کتابی که پیدا می‌کنند کتاب پرفروش سال نباشد، می‌توانند کتاب نویسنده دیگری را به کتاب پرفروش تبدیل کنند، چرا که کتاب پرفروش نویسنده قبلی در کتاب‌خانه در دسترس نبوده.
در انتها نکته‌ای که ناشران باید به آن توجه کنند این است که با استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال، کتابخانهها نه تنها می‌توانند کتاب توزیع کنند، بلکه می‌توانند کتاب هم منتشر کنند.
تاثیر کتاب‌های الکترونیک بر رابطه ناشران و کتابخانهها: